Federal Alman Hükümeti 29 Mart 2023 te onayladığı göçmenlik yasası ile ilgili yenilikler neler? Fırsat Kartı, Mavi Kart, Diploma denkliği alma ve vatandaşlık almak için nasıl değişiklikler yapıldı? Yeni tasarıyla Almanya’ya göçmek nasıl daha kolay hale geliyor?
Almanya, iş gücü piyasasında nitelikli eleman açığını kapatmak için bürokratik engelleri ortadan kaldırmayı hedefleyen bir yasa tasarısı onayladı. Yabancı vasıflı elemanların ülkeye daha kolay gelmelerini sağlayacak olan bu tasarı, Almanya’yı yabancı kalifiye elemanlar için daha cazip hale getirmeyi amaçlamaktadır. Tasarı, Bakanlar Kurulu tarafından Çarşamba günü kabul edilmiştir.
Yeni yasa kapsamında, Almanya’ya gelecek olanların ülkelerinde aldıkları meslek diplomaları veya sertifikalarının Almanya’daki denkliği kolaylaştırılacaktır. Avrupa Birliği (AB) dışı ülkelerden gelecek olanlar, ülkelerinde bir dalda meslek eğitimi tamamlamış ve o alanda en az iki yıl çalışmış olma koşulunu karşılamak zorundadırlar. Bu kişiler, Almanya’ya geldikten sonra diploma veya sertifika denkliğini yaptırabileceklerdir.
Almanya’ya gelmek isteyen kişilere, iş aramak için bir yıl geçerli olan Fırsat Kartı adı verilen bir belge verilecektir. Puanlama sistemine dayalı olarak verilen bu belge, Almanya’ya gelip iş aramak için izin vermektedir. Fırsat Kartı ile Almanya’ya gelenler, mesleki niteliklerine uygun iş bulana kadar haftalık 20 saati geçmeyen geçici işlerde çalışarak geçimlerini sağlayabileceklerdir. Bu yeni yasa, Almanya’yı yabancı nitelikli çalışanlar için daha çekici ve erişilebilir hale getirmektedir.
Almanya, kalifiye iş gücü açığı nedeniyle yabancı iş gücüne ihtiyaç duyuyor 1. Almanya’da yaşlı ve çocuk bakımı, bilişim, el sanatları, KOBİ’ler ve sanayi dahil olmak üzere pek çok alanda kalifiye eleman eksikliği yaşanıyor 1. Almanya İstihdam Dairesi’ne göre iş piyasasının istikrarını koruması için yılda 400 bin kalifiye iş gücünün göçüne ihtiyacı var 12.
Fırsat Kart için Puan Sistemi Uygulanacak
Federal İçişleri Bakanlığı ile Federal Çalışma ve Sosyal İşler Bakanlığı tarafından hazırlanan yasa, Alman iş gücü piyasasına yabancı ülkelerden nitelikli iş gücü göçünü kolaylaştırmayı amaçlıyor 1. Pek çok Alman şirketi uzun zamandır kalifiye eleman bulmakta zorlanıyor, ancak yabancı uzmanların daha kolay istihdam edilmesiyle bu sorunun üstesinden gelinmeye çalışılıyor 1.
Yeni göç yasası, öncelikle AB dışından gelen iş gücüne yeni imkanlar tanınmasını hedefliyor 1. Tasarı, aile birleşimi ve mesleki niteliklerin tanınması gibi alanlarda kolaylaştırmaların yanı sıra puan sistemine dayalı bir “Fırsat Kartı” uygulamasını da içeriyor 1. Puan sayısı hesaplanırken dikkate alınan kriterler arasında dil becerileri, mesleki deneyim, yaş ve Almanya ile bağlantı yer alıyor 1. “Fırsat Kartı” Almanya’ya gelen nitelikli kişilere deneme amaçlı çalışma ve ikincil iş yapma olanağı da tanıyor 1.
Ayrıca Almanya’da eğitim amacıyla bulunan yabancıların oturma izinlerinin çalışma iznini de kapsayacak şekilde değiştirilmesi de kolaylaştırılacak
Mavi Kart Almak daha kolay hale getiriliyor
Avrupa Birliği (AB) ülkelerinde geçerli olan Mavi Kart uygulaması, maaş sınırının düşürülmesiyle birlikte daha da kolaylaşıyor. 10 yıl önce başlatılan bu uygulama, yüksek nitelikli iş gücünün AB ülkelerine girişini sağlamak için hayata geçirilmişti. Ancak, kart başvurusu için gereken yıllık asgari ücret miktarı nedeniyle birçok nitelikli işçi bu uygulamadan yararlanamıyordu.
Yeni düzenlemelerle birlikte, Mavi Kart başvuru sahiplerinin yılda en az 58 bin 500 euro kazanması gereken şartı düşürülüyor. Ayrıca, eleman eksikliği yaşanan alanlarda çalışanlar için gereken asgari ücret de 45 bin 552 euro seviyesine çekiliyor. Böylece, daha fazla kişi Mavi Kart uygulamasından yararlanabilecek ve AB ülkelerinde çalışma hayalleri gerçekleşebilecek.
IT uzmanları ve belirli alanlarda uzmanlaşmış kişiler için de kolaylıklar getiriliyor. Artık, bu kişiler üniversite diplomasına sahip olmadan da Mavi Kart başvurusunda bulunabilecekler. Ancak, başvuru sahiplerinin akademik düzeyde deneyim sahibi olmaları gerekiyor.
Balkan ülkelerinden gelen işçilere yönelik de yenilikler var. Almanya, altı Batı Balkan ülkesinden iş gücü alımı için 2023 yılına kadar sınırlı bir anlaşma yapmıştı. Ancak, bu anlaşma artık süresiz hale getiriliyor ve yıllık kontenjan da iki kat artırılarak 50 bine yükseltiliyor. Böylece, Balkan ülkelerinden gelen işçiler için de daha fazla fırsat yaratılıyor.
Sonuç olarak, Mavi Kart uygulamasındaki yenilikler AB ülkelerine giriş yapmak isteyen nitelikli işçiler için büyük bir fırsat sunuyor. Yeni düzenlemeler sayesinde, daha fazla kişi AB ülkelerinde çalışma hayallerini gerçekleştirebilecek.
Diplomanıza denklik alabilmek kolaylaşacak
Türkiye dahil AB dışından Almanya’ya gelen iş gücünün yaşadığı sorunlardan biri üniversite diplomalarının tanınması uzun sürmesi. Ancak yeni bir tasarının yasalaşması sonrasında en az iki yıl mesleki deneyimi bulunanlardan sahip oldukları diplomaların Almanya’da tanınması istenmeyecek. İçişleri Bakanı Seehofer bu kolaylıkla ilgili “Bu uygulama daha az bürokrasi ve daha kısa süreçler anlamına geliyor” yorumunu yaptı.
Bu yeni düzenleme sadece belirli bir maaşın üzerine çıkan nitelikli iş gücü için geçerli. Ancak belirli bir maaşın eşiğine çıkamayan ve diploması tanınması gerekenler için de bir seçenek var. Nitelikli iş gücü, işverenle anlaşması durumunda diploması tanınma aşamasındayken Almanya’ya gelip çalışabilecek. Bu sayede, hem iş gücü açığı yaşanan alanlarda çalışacak nitelikli işçi sayısı artırılacak hem de bürokratik süreçler azaltılarak işlem süreleri kısaltılmış olacak.
Almanya’da vatandaşlık almak kolaylaştırılıyor
Almanya’da iş gücü göçünü düzenleyen yasa ile birlikte yeni bir vatandaşlık yasası da gündemde. Nitelikli iş gücü göçüne yönelik olarak hazırlanan yasada, vatandaşlık haklarının da genişletilmesi planlanıyor. Bu çerçevede, Almanya’ya Fırsat Kartı uygulaması kapsamında gelenlere vatandaşlık hakkı tanınacak.
İçişleri Bakanı Faeser, tasarıya ilişkin olarak “İyi entegre olmuş ve iyi niteliklere sahip kişilerin Alman vatandaşı olmaları da sağlanmalıdır” ifadelerini kullanmıştır. Nitelikli iş gücü göçünü düzenleyen yasa ile birlikte hayata geçirmeyi planladığı Vatandaşlık Yasası Reformu, Hür Demokrat Parti’den henüz onay almadı.
Faeser’in hazırladığı tasarıda, AB vatandaşı olmayanların da çifte vatandaş olabileceği öngörülüyor. Bu durum, özellikle Türk vatandaşları için önem arz etmektedir. Şu anda, Alman vatandaşlığına geçmek isteyen Türkler, Türk vatandaşlığından çıkmak zorunda kalmaktadır. Ancak FDP, vatandaşlığa geçişte aranan bazı şartların esnetilmesinden yana değildir.
FDP, halen sekiz yıl olan Almanya’daki asgari ikamet süresinin beş yıla indirilmesine destek verirken, vatandaşlığa kabul için aranan dil ve kendi geçimini sağlayabilme koşullarından taviz vermeye yanaşmamaktadır. Ancak Faeser’in Nitelikli İş gücü Yasası ile birlikte hayata geçirmeyi planladığı Vatandaşlık Yasası Reformu, Almanya’daki iş gücü göçünün yönetilmesinde önemli bir adım olarak değerlendirilmektedir.